Zastanawiasz się, co się dzieje w sytuacji, gdy Twoja firma ma długi? Kto jest za nie odpowiedzialny i kto powinien je spłacić? Sytuacja może wydawać się trudna, ale w rzeczywistości nie musi tak być. Trzeba jednak pamiętać, że zasady odpowiedzialności za długi firmy są inne w Wielkiej Brytanii i w Polsce.
Co to dokładnie jest odpowiedzialność firmy?
Odpowiedzialność firmy za jej zobowiązania zwykle odnosi się do sumy pieniędzy lub długu zaciągniętego przez nią. Może to być pożyczka, umowa kupna/sprzedaży na raty lub niezapłacona faktura. Ograniczona odpowiedzialność (liability) to pewna bariera ochronna pomiędzy firmą a jej poszczególnymi zarządcami. Jeżeli firma nie może spłacić długów to zarządcy nie mogą ponosić za to odpowiedzialności, dlatego nie musisz się martwić naruszeniem swojego budżetu. Odpowiadasz tylko za wartość tego, co sam zainwestowałeś w firmę, bo ona i jej zarządca to dwie osobne jednostki. W Polsce zarząd odpowiada za zobowiązania spółki jeśli egzekucja przeciwko niej będzie bezskuteczna, dlatego zarządcy nie mają takiego bezpieczeństwa jak w Wielkiej Brytanii.
Sytuacje, kiedy zarządcy muszą spłacić dług firmy
Niestety, nawet na Wyspach są sytuacje, w których zarządcy jednak muszą spłacić dług. Dzieje się to, gdy:
- konto pożyczkowe dyrektora zostaje przekroczone,
- zostaje podpisana gwarancja osobista (personal guarantee),
- długi nagromadziły się w nieuczciwe sposoby (np. wzięcie kredytu, gdy zarządca wie, że nie będzie mógł go spłacić),
- złe kierownictwo zarządcy,
- płacenie dywidend współnikom, gdy firma jest niewypłacalna,
- używanie funduszy firmy do wydatków niezwiązanych z firmą.
Co musi zrobić zarządca?
Gdy firma zostaje uznana za niewypłacalną, czyli jej długi są większe niż majątek, zarząd firmy ma obowiązek działania w najlepszym interesie jej wierzycieli. Zarządcy muszą wykazać, że zrobili wszystko co w ich mocy, żeby zapewnić spłatę długów wierzycielom używając zasobów firmy. Zarządcy nie mogą zrobić niczego, co spowodowałoby wzrost długów lub brak ich spłaty. Nie wolno również faworyzować poszczególnych wierzycieli, gdyż byłaby to tzw. “uprzywilejowana zapłata” (“preference payment”). Jeżeli zarządca nie wypełni swoich podstawowych obowiązków działania w najlepszym interesie wierzycieli firmy w czasie jej niewypłacalności, może spotkać się z surowymi konsekwencjami i zwolnieniem z funkcji zarządcy w przyszłości.
Co się dzieje, gdy zarządca musi spłacić dług firmy?
Jeżeli zarządcy ponoszą odpowiedzialność za długi firmy, będą musieli je spłacić tak samo jak zwykły osobisty dług. Niestety, często jest tak, że zadłużenie firmy odbija się na osobistych finansach, bo zarządca używa własnych środków, żeby uratować firmę lub jest ona jego jedynym źródłem dochodów. W takim przypadku on również będzie musiał szukać jakichś opcji spłacenia długu osobistego. W zależności od jego wielkości i poziomu majątku osobistego, można rozważyć takie opcje jak Plan Zarządzania Długiem (Debt Management Plan) lub bardziej formalną procedurę niewypłacalności jak Indywidualny Dobrowolny Układ (Individual Voluntary Arrangement) albo bankructwo.